ΑΡΙΘΜΟΣ 999/2023

ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ 

- Πρόκληση πλημμύρας. Αμέλεια. 

- Κατά το άρθρο 268 ΠΚ, όπως αυτό ισχύει μετά την τροποποίησή του με το άρθρο 47 του Ν. 4855/2021 (ΦΕΚ Α 215/12-11-2021)1. "όποιος προξενεί πλημμύρα τιμωρείται :α)με φυλάκιση, αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα, β)με κάθειρξη έως δέκα (10) έτη αν από την πράξη μπορεί να προκύψει κίνδυνος για άνθρωπο γ) με κάθειρξη, αν στην περίπτωση των περιπτώσεων των στοιχείων α' και β' η πράξη προκάλεσε σημαντική βλάβη σε εγκαταστάσεις κοινής ωφέλειας ή είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ανθρώπου δ) με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών αν, στην περίπτωση του στοιχείου β' , η πράξη είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου. Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη. 2.Όποιος στις περιπτώσεις της προηγούμενης παραγράφου προκαλεί από αμέλεια την πλημμύρα από την οποία μπορεί να προκύψει κίνδυνος για ξένα πράγματα ή άνθρωπο, τιμωρείται με φυλάκιση έως τρία (3) έτη". Η διάταξη του άρθρου 268 παρ. 2 του νέου ΠΚ ως ίσχυε μετά το Ν. 4619/2019,πριν την τροποποίησή της με το άρθρο 47 του Ν. 4855/2021, απαιτούσε την πρόκληση κοινού κινδύνου και ήταν ευμενέστερη τόσον της ισχύουσας από 12-11-2021 διάταξης του άρθρου 268 ΠΚ κατά την οποία αρκεί η δυνατότητα προκλήσεως τέτοιου κινδύνου, όσο και εκείνης του άρθρου 269 του προϊσχύσαντος ΠΚ, που προέβλεπε το έγκλημα της πλημμύρας από αμέλεια, επειδή με την ισχύουσα διάταξη προβλέπεται ποινή φυλακίσεως έως τριών ετών, ενώ με τη διάταξη του προϊσχύσαντος άρθρου 269 ΠΚ, προβλεπόταν ποινή φυλακίσεως χωρίς περιορισμό ως προς το ανώτατο όριο της και συνεπώς κατ' άρθρο 2 παρ. 1 ΠΚ εφαρμοστέα είναι η διάταξη του άρθρου 268 παρ. 2 του νέου ΠΚ (Ν. 4619/2019) πριν την τροπ. με το άρθρο 47 του Ν. 4855/2021.

- Από τη διάταξη του άρθρου 268 παρ. 2 του νέου ΠΚ σε συνδυασμό με εκείνη της πρώτης παραγράφου του ίδιου άρθρου καθώς και αυτή του άρθρου 28 ΠΚ που ορίζει ότι "από αμέλεια πράττει όποιος από έλλειψη της προσοχής την οποία όφειλε κατά τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει είτε δεν προέβλεψε το αξιόποινο αποτέλεσμα που προκάλεσε η πράξη του, είτε το προέβλεψε ως δυνατό, πίστεψε όμως ότι δεν θα επερχόταν", προκύπτει ότι για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της πλημμύρας από αμέλεια απαιτούνται: 1) πρόκληση πλημμύρας με οποιονδήποτε τρόπο. Ορισμό της πλημμύρας δεν διέλαβε ο νόμος λόγω της πασίδηλης έννοιας της λέξης. Πλημμύρα είναι η έξοδος νερού από τα φυσικά ή τεχνητά του όρια σε τέτοια ποσότητα και τέτοια δύναμη, ώστε να δημιουργείται κοινός κίνδυνος για τα ξένα πράγματα που υπάρχουν στην περιοχή που εισήλθε το νερό. Ουσιώδες στοιχείο είναι 1) η πρόκληση κοινού κινδύνου σε ξένα πράγματα ή ανθρώπους, δηλαδή κίνδυνος που αφορά ευρύτερο κύκλο εννόμων αγαθών, ανεπίδεκτων προσδιορισμού κατ' έκταση εκ των προτέρων, που σημαίνει ότι δεν απαιτείται μεν ειδικός προσδιορισμός των προσώπων ή των πραγμάτων που κινδύνευσαν από πλημμύρα, χρειάζεται όμως η συνδρομή γεγονότων ή περιστατικών ικανών να δικαιολογήσουν τη δυνατότητα κοινού κινδύνου (ΑΠ 921/2009) 2) Αμέλεια του δράστη που μπορεί να συνίσταται σε παράλειψη οφειλόμενης ενέργειας οπότε, πρέπει να υπάρχει ιδιαίτερη νομική υποχρέωση του δράστη να παρεμποδίσει την επέλευση του αξιόποινου αποτελέσματος και 3) να υπάρχει αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της ενέργειας ή της παραλείψεως του δράστη και του επελθόντος αποτελέσματος.