ΑΡΙΘΜΟΣ 2/2023

ΑΡΕΙΟΣ ΠΑΓΟΣ

- Παρεμπίπτων έλεγχος της νομιμότητας της διοικητικής πράξεως από τα πολιτικά δικαστήρια. 

- Όπως προκύπτει από τα άρθρα 1 και 2 του ΚΠολΔ, τα πολιτικά δικαστήρια όταν κρίνουν επί των ιδιωτικών διαφορών, οι οποίες υπάγονται σ' αυτά, δικαιούνται, εφόσον τούτο δεν αποκλείσθηκε από τον νόμο, να εξετάσουν παρεμπιπτόντως το κύρος και τη νομιμότητα των πράξεων της διοικήσεως, ερευνώντας εάν τα όργανα της διοικήσεως ενήργησαν κατά τους διαγραφομένους από τον νόμο όρους και τύπους και εντός της ανήκουσας σε αυτά εξουσίας, χωρίς να δύνανται να ελέγχουν και την ουσιαστική αυτών κρίση ως προς την ύπαρξη ή μη των πραγματικών προϋποθέσεων. Έλεγχο δε της νομιμότητας της διοικητικής πράξεως συνιστά και η έρευνα της υπάρξεως ή μη αιτιολογίας όταν αυτή επιβάλλεται ειδικώς από τον νόμο ή απαιτείται από τη φύση της πράξεως. Τα δικαστήρια, όμως, όταν κρίνουν επί των ιδιωτικών διαφορών, οι οποίες υπάγονται στη δικαιοδοσία τους, όταν τίθεται ενώπιόν τους παρεμπιπτόντως προς κρίση ζήτημα, δεν δεσμεύονται από τις πράξεις της διοικήσεως, αλλά μπορούν να αποφασίσουν διαφορετικά, εφόσον διαπιστώσουν ότι αυτές (πράξεις) δεν είναι νόμιμες (ΑΠ 281/2017, ΑΠ 973/1997). Ο παρεμπίπτων έλεγχος δεν αποκλείεται, όταν η υπό κρίση διοικητική πράξη κατέστη απρόσβλητη (ΑΠ 1709/2010).